Het verhaal van Sofie, een vrouw die bouwt aan geschiedenis

Sofie’s weg naar het hart van het Brusselse erfgoed

Sofie nam een korte opdracht aan bij een beeldhouwer in de buurt van Breda. Met wat ze toen verdiend had, trok ze naar Italië om in de marmergroeven van Carrara in Toscanië, het walhalla voor elke beeldhouwer, steen te kappen. Terug uit Italië ging Sofie aan de slag bij verschillende werkgevers. Zo kon ze ook terecht bij een vroegere studiegenoot, Ruben Willaert, die intussen zijn eigen restauratiebedrijf in Brugge was gestart. En toen werd Sofie zwanger. “Na mijn zwangerschap was de combinatie van baby’s en werken op verschillende locaties en werkuren niet vol te houden. Ik heb nog melk afgekolfd op de werf.” Nadien ging ze aan de slag bij haar vroegere docent Gerard Thienpont die een bekende restaurateur was in het Gentse.

Naast de lijst van werkgevers is ook het lijstje restauraties indrukwekkend. Zo werkte Sofie onder meer aan een Christusbeeld in Merendree, aan de Handelsbeurs in Antwerpen, aan de Beurs in Brussel, aan de oude thermen in Spa, aan de Koninklijke loges in Laken en aan restauraties op de Antwerpse Cogels-Osylei waar historische Belle Epoque herenhuizen staan.
De kers op haar ‘carrièretaart’ is zonder twijfel de samenwerking met Artes, waar ze in september vorig jaar startte. Ze werken aan de renovatie van het iconische justitiepaleis in Brussel.

Tussen stof en steen: hoe het paleis én Sofie tot leven komen

De geklasseerde voorgevel van het paleis staat al tientallen jaren in de steigers, een beeld waarin stilaan verandering komt. Van bovenaf aan wordt verdiep per verdiep het paleis in zijn oude glorie hersteld. Het eerste gedeelte van de renovatie van de voorgevel is klaar met als kroon op het werk de gerestaureerde buste van ‘Minerva’, de Romeinse godin van de wijsheid.
De stenen en decoratieve elementen worden stuk voor stuk schoongemaakt en indien nodig hersteld en vervangen. Voor de restauratie worden stenen uit de oorspronkelijke kalksteengroeven in Bourgogne (F) gebruikt.

In het begin maakte Sofie mallen van de ornamenten die vervangen moesten worden. “Van de siliconen mallen worden gipsen afgietsels gemaakt. Die afgietsels dienen in het atelier als referentie voor de nieuwe te maken stukken. Veel oude stenen worden door nieuwe stukken vervangen die in het atelier in Brugge worden gemaakt. Met de robot wordt eigenlijk al voorgewerkt en nadien met de hand afgewerkt. Het zijn vooral ornamenten voor de buitengevel, maar ook voor het interieur van het paleis.”

Sofie werkt aan een grote leeuwenkop, twaalf stellingen hoog. De slechte stukken slijpt ze er tussenuit. In de openingen steekt ze nieuwe stukken steen die dan naar het oorspronkelijke worden gebeeldhouwd. Het is best een indrukwekkend beeld hoe Sofie in een wolk van stof aan de slag gaat. Sofie is de enige vrouwelijke arbeidster op deze grote werf.
“Als enige vrouw heb ik nooit problemen ondervonden. Men is respectvol tegenover mij. Ik denk dat het respect vooral komt vanuit het feit dat ik dit beroep als vrouw wil doen. Ondertussen zijn we hier met een groot team aan het werk.”

Diversiteit

“Je moet al het materiaal naar boven sleuren op de stelling voor je aan het werk kan gaan en ervoor zorgen dat je elektriciteit hebt. Dat vraagt best wat organisatie. Momenteel ben ik veel stenen aan het slijpen voor ik die ga verlijmen in de openingen. Ik ben helemaal ingepakt en voorzien van oorbeschermers en mondmasker. Om dit werk te doen mag je niet bang zijn van stof en vuil. Niet alle werken zijn even fijn om uit te voeren. Ik werk zowel in steen als met restauratiemortel. Verder doe ik ook marmerverlijmingen. Het is een grote uitdaging om de breuken zo onzichtbaar mogelijk te verlijmen. De diversiteit vind ik heel aantrekkelijk.”

Naast haar vaste job bij Artes, is Sofie ook zelf artistiek bezig. “Omdat ik de plaats thuis niet had, ben ik er lang niet mee bezig geweest, maar daar komt verandering in. Ik werk aan twee sculpturen die aan een vijver komen in een nieuw stukje park in Gent in opdracht van een wijkparticipatie van de buurtbewoners.”

www.artesgroup.be